PRP

PRP“Platelet Rich Plasma” (Trombositten zengin plazma) tedavi yönteminin kısaltılmış ismidir. PRP tedavisinde kişinin kendi kanıyla vücudundaki bazı hastalıkları iyileştirmek ve cilt gençleştirmek mümkün olabilir. İlaç yerine kişinin kendi kanının kullanıldığı PRP tedavisi, saç dökülmesinden, cilt gençleştirmeye, ağrı tedavisinden, ortopedik pek çok hastalığın tedavisinde kullanılır. Yıllardan beri PRP, spor cerrahisinde ve diş hekimliğinde yaraların iyileşmesini hızlandırmak için yaygın bir şekilde kullanıldı. Hastanın kendisinden elde edildiği için allerjik reaksiyon veya enfeksiyon bulaşma gibi risklerin bulunmayan bu uygulama son yıllarda bir mezoterapi uygulaması gibi kozmetik amaçlı olarak, kırışıklıkların giderilmesi ve cildin yenilenmesi ve dökülmelerde saç tedavisi amacı ile doktorlar tarafından kullanılmaya başlanmıştır. PRP işleminde amaç, trombositlerden, yara iyileşmesi ve doku yenilenmesi sürecini başlatan, büyüme faktörlerini elde etmektir. Hastanın kendi kanında şekilli elemanlar santrifüj yöntemi ile ayrıldıktan sonra kalan trombosit büyüme faktörleri içeren plazma hastanın cildine enjeksiyon yolu ile verilmektedir. Vücuttaki temel görevi kanın pıhtılaşmasını sağlamak olan trombositler, içerdikleri büyüme faktörleri sayesinde yara iyileşmesinde önemli role sahiptir. Hastanın kendi kanı kullanıldığı için ABD de “Vampire FaceLift” ismi de kullanılmaktadır. Bugün aksini iddia edenler olsa da bir çok doktor tarafından başarılı sonuçlar olduğu ileri sürülmektedir. FDA onay olmayan bu işlem için daha çok çalışma yapılması gerekmektedir.

PRP Nedir?

Trombosit bir kan hücresidir. Kanın pıhtılaşmasında çok önemli bir rol oynar ayrıca yara iyileşmesini aktive eden belirli büyüme faktörlerini de taşır. Trombositten Zengin Plazma (PRP), hasta kanından elde edilen konsantre tombosit içeren kan plazmasıdır. Trombositlerden ortaya çıkan büyüme faktörleri, yumuşak dokuda iyileşmeyi sağlar Trombositlerde bulunan Büyüme Faktörleri Platelet-derived growth factor (PDGF) Transforming growth-factor-beta TGF-b) Vascular endothelial growth factor (VEGF) Epidermal growth factor (EGF) Fibroblast growth factor-2 (FGF-2) Insulin-like growth factor (IGF) Bu büyüme faktörleri neler yapar: • Yeni oluşan matriks içine farklılaşmamış kök hücreleri çeker ve hücre bölünmesinin tetikler. • Sitokin salınmasını bastırır ve inflamasyonu sınırlar. • Makrofajları bölgeye çekerek doku iyileşmesini ve yenilenmesi arttırır. • Yeni kılcal damar büyümesini (yeni kan damarı oluşumu) teşvik eder ve epitelizasyonu hızlandırırır.

PRP ve PPP nasıl hazırlanır?

Hastadan alınan kandan hazırlanır. Küçük bir miktarda sitratlı tüpe alınan kan daha sonra çeşitli bileşenleri ayırmak için santrifüje edilir. Santürfüj sonrası kabaca tüpte 3 katman oluşur. PRP A- Trombositten Fakir Plazma (PPP), fibrinojen içerir B- Trombositten Zengin Plazma, (PRP) 1. Beyaz kan hücreleri ve trombositlerin, buffycoat olarak bilinen bu ince tabakası, yüksek konsantrasyonda büyüme faktörleri ve trombosit içerir. 2. Plazma C- Kırmızı Kan Hücreleri Hem Trombosit Zengin hem de Trombositten Fakir Plazma cerrahi alana püskürtüldüğünde, yara kapanmasını ve iyileşmeyi sağlar. Trombin ile kombine edildiğinde, Trombositten zengin Plazmadan Hemostazı sağlayan Trombosit jeli oluşur. Trombin sayesinde trombositlerden yara içine büyüme faktörleri salgılanır. Trombin ve kalsiyum eskiden beri tromositleri aktive etmek için kullanılır. Bu kombinasyon sonucu oluşan jel açık cerrahide kullanılabilir ama büyük çaplı iğnelerle bile enjeksiyonu zordur. prpTrombin ve kalsiyum aktivasyonu trombositlerdeki büyüme faktörlerinin hızlı bir şekilde salınmasını sağlar. Bu da PRP nin hızlı bir şekilde kullanılmasını gerektirir. İkisini birden veren özel enjektörler geliştirilmiştir. PRP nin hazırlanmasında ve verilmesinde kullanılmak üzere bazı kitler satılmaktadır. Bunların kullanımı standardizasyon sağlayacaktır. Aktive edilmeden verilen Trombositler, bir şekilde doku kollajeni tarafından yavaş bir şekilde de aktive edilebilir. Bu büyüme faktörleri doku onarımının ve yenilenmesinin başlamasında ve hızlanmasında gereklidir. PRP jellerde önemli bir rol oynayan iki büyüme faktörü: • PDGF - trombosit kaynaklı büyüme faktörü • TGF-ß - transforming büyüme faktörü Bu büyüme faktörleri kombine olarak, doku kanlanmasını ve fibroblast proliferasyonunu arttırır böylece doku onarımı tetikler Trombosit Fakir Plazma (PPP) fibrinojenden zengindir. Bu özelliğinden faydalanılarak fibrinojen, trombin ile kombine edildiğinde, fibrin jel bir "yapıştırıcı" haline gelerek kanamanın kontrolü sağlayabilir.

Dermatolojik Kullanım

Tam doğru bir isimlendirme olmasa da kök hücre tedavisi de denmektedir. PRP (Platelet Rich Plasma) , güneş lekesi, kırışıklık, cilt yenileme, saç dökülmesi tedavisinde kozmetik amaçlı yaygın olarak kullanılmaktadır. PRP tedavisinde büyüme faktörleri kök hücrelerin göçünü ve çoğalmasını tetikleyerek dokuda yenilenme sağladığı düşünülmektedir. PRP işleminin 3-4 hafta aralıklarla yapılan 3-4 seanslık uygulamaları ile vücuda herhangi yabancı madde veya ilaç vermeden tamamen doğal bir gençleşme sağlanır. İlk seanslardan itibaren öncelikle cildin kuru ve mat görünümünde düzelme görülür. Daha sonraki uygulamalar ile PRP , kırışıklarda hafifleme, cildin elastikiyetinde artma sağlar. PRP aşağıda deri problemlerinde kullanılır: Venöz ve arterial bacak ülserleri Diabetik ayak ülserleri. Yatak yaralarında Deri greftlerinde donör bölgede Birinci ve ikinci derece yanıklarda Yüzeyel yaralanmalar, kesiler, sıyrıklar ve cerrahi yaralarda Saç kaybı sorunlarında – PRP uyuyan saç köklerini canlandırdığı ve yeni saç büyümesini uyardığı gösterilmiştir. Yüz gençleştirmede – PRP enjeksiyonları kırışıklıklar,güneş hasarı ve renk değişikliklerinde diğer tedavilerle birlikte kullanılır. Post-travmatik yaralar – PRP diğer kozmetik yöntemlerle birlikte görünümü düzeltir. Saç dökülmesinde skar oluşmamış ise, PRP tek başına etkili olabildiği gibi PRP, ACell & D3 kombinasyonu şeklinde kullanılmaktadır. Bu kombinasyon tedavisi “saç aşısı” olarak lanse edilmektedir. ACell Hücredışı matriksdir, yani bir iskelet sağlar. Saç ekiminde faydalı olduğuna dair çalışmalar vardır. Ancak PRP ile etkisi kanıtlanmamıştır.

Kullanılmaması gereken durumlar

Trombosit sayısı 200.000 in altındaysa tedavi için yeterli düzey sağlanamayacağından PRP yapılmasının bir anlamı yoktur. Aşağıdaki koşullarda PRP kullanımı kontrendikedir. • Kritik trombositopeni (düşük trombosit sayısı) • Hipofibrinojenemi • Hemodinamik dengesizlik (kollaps) • Sepsis (enfeksiyon) • Akut ve kronik enfeksiyonlar • Kronik karaciğer hastalığı • Anti-koagulan tedaviler (warfarin, dabigatran, heparin)